Werkdruk in het onderwijs

Met een begripvolle familie en docenten in mijn vriendenkring hoef ik het op verjaardagen gelukkig niet vaak uit te leggen. Ik heb het hier over werkdruk en vakanties binnen het werken in het onderwijs.

Om met werkdruk te beginnen: een volledige baan in het voortgezet onderwijs heeft een jaartaak van 1659 uren. Daar zou alles in moeten zitten. Met in totaal 12 weken vakantie blijven 40 werkweken over waardoor per week afgerond 41,5 uur gewerkt wordt.

Wat voor werk doet een docent?

Van de 1659 uur zijn (in principe) 750 uur lesgebonden taken
Daaroverheen komt een opslagfactor waarin opgenomen:
lesvoorbereidingen / toetsen ontwerpen
evaluaties
correctiewerk
leerlingbesprekingen
rapportvergaderingen

10% (166 uur) is deskundigheidsbevordering waarvan doorgaans de schoolleiding 5% (83 uur) invult en jijzelf 5% (83 uur) besteedt aan:

• bijhouden vakliteratuur
• volgen van cursussen / bijscholing
• deelname studiedagen
• deelname examenbesprekingen etc.

Tenslotte de bijzondere schooltaken (BST) van 144 klokuren waaronder bijvoorbeeld:

• mentoraat (3 klokuren per leerling per jaar)
• profielwerkstuk begeleider (3 klokuren per leerling per jaar)
• begeleiding stagiair(e) (30 klokuren)

Wanneer wordt er gewerkt?

Met een volledige baan werkte ik de afgelopen jaren 5 dagen (10 dagdelen) per week op school.
Van de 5 doordeweekse avonden was ik er gemiddeld ook 3 met school bezig. Vaak op zaterdag ook een paar uur en een deel van de zondagmiddag en de hele zondagavond.
Elke week.

Activiteiten die altijd 's avonds zijn:

• Open huis / open dag (1x per schooljaar)
• 10 minuten gesprekken (minimaal 4 avonden per schooljaar)
• terugkomdag oud-leerlingen (1 a 2x per schooljaar)
• diploma uitreiking(en)

De onregelmatigheidstoeslag krijgen docenten er niet bovenop. Die zit al verwerkt in ons "riante" salaris.

Omdat de regering helaas (veel) te weinig doet aan werkdrukvermindering in het onderwijs (zeker ook in het basisonderwijs trouwens) heb ik besloten dan zelf maar in te grijpen.

Niet door half werk te gaan leveren, maar door minder te gaan werken en daarmee salaris in te leveren. Ik heb vanaf januari nog "maar" 21 lessen per week. (0,84 fte). De "vrije" woensdag gebruik ik om een uurtje uit te slapen en mijn schoolwerk bij te houden. Hierdoor hoef ik nu op zaterdag meestal niet meer aan school te werken. Ook werk ik doordeweeks 's avonds minder.

On(der)betaalde uren 

Een aantal taken wordt onderbetaald, als je eens een mentorklas treft waar veel aan de hand is kom je er niet met 3 uur per leerling. Een profielwerkstuk begeleiden (ca. 2 uur), tussen- en eindverslag lezen (ca. 3 uur), de presentatie bijwonen (1 uur) en corrigeren (1 uur) kost feitelijk een uur of 7 per stuk (en niet 3).

Ook staat gedurende een half schooljaar een ZWB uur in ons rooster. Dit is een zelfwerkzaamheidsuur bij een 1e of 2e klas om daar lesuitval te beperken/voorkomen. Dit uurtje wordt pas op het laatste moment ingevuld. Maximaal krijg je er 12 voor je kiezen. Zelf bijhouden want na 12 hoef je niet meer. Deze uren doen we er gratis bij. Daarentegen hoeven we niet te surveilleren in de pauzes dus als dat de keuze zou zijn vind ik het zo prima.

Wanneer is er vakantie en is het echt zo lang?

Snipperdagen bestaan in principe niet in het VO alhoewel ik gelukkig op een school werk waar er op incidentele basis wel eens iets mogelijk is.
De grote vakantie is altijd in het hoogseizoen en ook de overige vakanties worden vastgesteld. Werknemers buiten het onderwijs hebben veel meer keuzevrijheid voor wanneer ze vakantie willen opnemen en kunnen er zo voor kiezen buiten de bouwvak op vakantie te gaan zodat ze drukte vermijden en niet de hoofdprijs hoeven te betalen.

In bovenstaande illustratie is te zien hoe lang Europese leerlingen (in het basisonderwijs) zomervakantie hebben. (Van het voortgezet onderwijs kon ik helaas niet zo'n mooi kaartje vinden.) Italiaanse kinderen kunnen het meest van de zomer genieten want ze hebben 13 weken zomervakantie. Nederland staat van deze 15 landen op een gedeelde laatste plaats.

Mocht u denken dat de overige vakantiedagen compenseren voor deze korte zomervakantie dan moet ik u teleurstellen. Met het totaal aantal vakantiedagen blijven Nederlanders slechts (net) de Denen en Tsjechen voor. Bulgaarse leerlingen zijn spekkoper met 102 vakantiedagen.

Ten slotte

Waarschijnlijk vergeet ik nog een heleboel en ook heb ik het niet gehad over de intensiteit van verschillende taken. Correctiewerk van een klein s.o.-tje of lesgeven aan een havo-4 klas van 30 man sterk vergt een ander soort inspanning en concentratie nietwaar? Ook had ik de nullijn en achterstand van onderwijssalarissen uitgebreid kunnen bespreken. Wellicht een volgende keer.

Bovenstaand verhaal was om een beeld te schetsen en zeker niet om me te verdedigen. Overigens vind ik nog steeds dat ik een van de leukste banen ter wereld heb. Zodra ik dat niet meer vind ga ik wat anders doen. Zo ben ik dan ook wel weer. ;-)